Grote verschillen in budgetten voor ondersteuning gemeenteraden

Om raadswerk goed te kunnen uitvoeren, is het belangrijk dat gemeenteraden genoeg ondersteuning krijgen zoals van een griffie.

Gemiddeld wordt er 12,76 euro per inwoner besteedt aan de ondersteuning van de raad, waarvan gemiddeld €9,97 voor de griffie. De verschillen in budgetten voor ondersteuning van de raad zijn groot.

Zicht op raads- en statenondersteuning
Dit blijkt uit het tussenrapport 'Zicht op raads- en statenondersteuning', dat in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) is opgesteld. De onderzoekers merken daarbij op dat de grote verschillen slechts een aanwijzing zijn omdat de wijze van budgetteren en toerekenen van uitgaven niet in elke gemeente op dezelfde manier is geregeld. Harde conclusies mogen daarom niet uit het onderzoek worden getrokken; daarvoor zijn meer gegevens nodig.

Uiteenlopende budgetten
De voorlopige cijfers uit het tussenrapport geven wel een indicatie over wat er wordt uitgegeven aan ondersteuning van de raad. Het budget voor raadsondersteuning varieert van honderdduizend euro voor gemeenten met vijfduizend inwoners tot 10,4 miljoen voor gemeenten vanaf 250.000 inwoners. Als dit omgerekend wordt naar inwoners, wordt er tussen de €10 en €15 per inwoner (met een gemiddelde van €12,76 per inwoner) besteed aan de ondersteuning van raadsleden. Het budget van raadsondersteuning is de som van de budgetten voor de griffie, de rekenkamer, fractieondersteuning en het enquêterecht.

Verdeling budget
De verdeling over waar het budget voor raadsondersteuning aan wordt uitgegeven, geeft ook een indicatie hoe het budget per vorm van ondersteuning is verdeeld.

Het budget voor de griffie varieert van €8,22 tot €14,06 per inwoner (gemiddelde: €9,97). Voor de rekenkamer wordt tussen €0,88 en €2,38 per inwoner (gemiddelde: €1,31) uitgegeven. Het budget voor de fractieondersteuning is tussen de €0,50 en €3,71 per inwoner (gemiddelde: €1,32). Het budget voor het enquêterecht varieert van €0,00 tot €0,66 per inwoner (gemiddelde: €0,16).

Aanleiding onderzoek
Dit onderzoek is gedaan naar aanleiding van een motie van toenmalig Kamerlid Strolenberg. Hij verzocht de regering in beeld te brengen welk bedrag er per inwoner aan rekenkameronderzoek wordt besteed en of dit genoeg is. BZK heeft ervoor gekozen om het onderzoek uit te breiden en te kijken naar meerdere ondersteuningsvormen. Er is nu een tussenrapport gemaakt met de eerste bevindingen, nadat het onderzoek voor het eerst uitgevoerd is. Het tussenrapport legt de basis voor het vervolgonderzoek in 2024 en 2025.